Το ΥΠΑΙΘ έστειλε ήδη στα σχολεία τις φόρμες για την περίφημη έκθεση αξιολόγησης της σχολικής μονάδας. Το 
περιεχόμενό τους επιβεβαιώνει πλήρως τις εκτιμήσεις μας για την αυτοαξιολόγηση ως μια διαδικασία κατηγοριοποίησης, χειραγώγησης, ασφυκτικού ελέγχου και αυθαιρεσίας, μια διαδικασία που συνδέεται άμεσα και καθοριστικά με την ατομική αξιολόγηση του εκπαιδευτικού. Όσοι-ες θεώρησαν ότι πρόκειται για μια τυπική και ανώδυνη διαδικασία που πιθανόν να λειτουργήσει θετικά ή ανατροφοδοτικά για το εκπαιδευτικό έργο διαψεύστηκαν παταγωδώς.
Επισημαίνουμε :
-
Η έκθεση αξιολόγησης της σχολικής μονάδας είναι διαφορετική και ως διαδικασία και ως περιεχόμενο από την έκθεση γενικής εκτίμησης.
-
Η πρώτη εγκύκλιος (190089/Γ1-10.12.2013) ανέφερε ότι η έκθεση γενικής εκτίμησης και η έκθεση αξιολόγησης για τη φετινή σχολική χρονιά συμπίπτουν, κάτι που διαψεύδεται τώρα.
Με μια πρώτη ματιά μπορεί κανείς να διαπιστώσει ότι οι φόρμες που έστειλαν στα σχολεία διαφέρουν σημαντικά από όσες είχαμε δει ως τώρα στο υλικό της ΑΕΕ και σε κάθε περίπτωση αγνοούν την εγκύκλιο που έλεγε ότι «η έκθεση γενικής εκτίμησης και η έκθεση αξιολόγησης για τη φετινή σχολική χρονιά συμπίπτουν».
Συγκεκριμένα, περιέχουν πέντε ενότητες από τις οποίες μόνο η τέταρτη είναι η περίφημη «Έκθεση Γενικής Εκτίμησης». Οι πρώτες τρεις ενότητες περιέχουν ερωτήσεις πολλαπλών επιλογών.
Διαβάζοντας κανείς τις ερωτήσεις που περιέχει η Έκθεση Αξιολόγησης αναρωτιέται μήπως αφορούν κάποια άλλη χώρα, κάποιο άλλο εκπαιδευτικό σύστημα.
Υπάρχουν ερωτήσεις πολλαπλών επιλογών που σε πολλές περιπτώσεις :
– υποβάλλουν με πλάγιο αλλά σαφή τρόπο τις απαντήσεις αφού δεν υπάρχει η δυνατότητα αρνητικής απάντησης.
– αφορούν δραστηριότητες που δεν έγιναν ποτέ γιατί πολύ απλά ούτε καν η διαδικασία αξιολόγησης δεν είχε προγραμματίσει την υλοποίησή τους.
– συνιστούν ένα πλέγμα αξιολόγησης της…διαδικασίας αυτοαξιολόγησης με διατυπώσεις που ενίοτε αφορούν το συναισθηματικό κόσμο των εκπαιδευτικών (!!). Χαρακτηριστικό παράδειγμα, ο βαθμός…ικανοποίησης εκπαιδευτικών, γονιών και μαθητών από τις διαδικασίες της ΑΕΕ !
Για παράδειγμα ενδεικτικά αναφέρουμε :
1) Ερώτηση 2.3.7. Σημειώστε τον βαθμό ικανοποίησης των εκπαιδευτικών κατά την εφαρμογή της ΑΕΕ στο σχολείο σε σχέση με τη βελτίωση των σχέσεων & του κλίματος. (ελάχιστη/μικρή/αρκετή/μεγάλη)
Επομένως, το κλίμα στις σχέσεις των εκπαιδευτικών κατά την εφαρμογή της ΑΕΕ υποχρεωτικά βελτιώθηκε ! Έστω και ελάχιστα. Περίπτωση να χειροτέρευσε δεν υπάρχει καθώς κάτι τέτοιο απαγορεύεται από τη φόρμα – άσχετα αν σε κάποια σχολεία οι καλημέρες κόπηκαν και οι φωνές από τους καβγάδες λόγω ΑΕΕ ακούστηκαν σε όλη τη γειτονιά ! Αντίστοιχα, υποχρεωτικά βελτιώθηκε λόγω της ΑΕΕ, έστω και ελάχιστα, η εικόνα του σχολείου στην κοινωνία (ερώτηση 2.3.8.), ενώ ο βαθμός ικανοποίησης των εκπαιδευτικών από την ΑΕΕ όσο αφορά την ανταπόκριση από γονείς και φορείς, το διαθέσιμο χρόνο και μια σειρά άλλους παράγοντες, είναι στη χειρότερη περίπτωση ελάχιστος – αρνητικός απαγορεύεται να είναι πάντως. Επίσης, οι εκπαιδευτικοί οφείλουν με βάση την έκθεση να δηλώσουν τουλάχιστον κατ΄ ελάχιστον ικανοποιημένοι από την οικονομική στήριξη που…τους παρείχε η ΑΕΕ (ερώτηση 2.3.2.)!! Εδώ ταιριάζει η γνωστή φράση του θεάτρου σκιών «θα φάμε, θα πιουμε και νηστικοί θα κοιμηθούμε» καθώς από οικονομική στήριξη δεν είδαμε ούτε δεκάρα ! Δηλαδή, καταγράφουν το βαθμό ικανοποίησης των εκπαιδευτικών για την …οικονομική στήριξη της ΑΕΕ την οποία ουδέποτε έλαβαν ούτε αυτοί ούτε τα σχολεία !
2) Αλλού (ερώτηση 3.3.) ζητούνται οι «Εκτιμήσεις των εκπαιδευτικών για τα αποτελέσματα του σχεδίου δράσης» !
Μάλλον θεωρούν αμελητέα την πιθανότητα να μην έχει υλοποιηθεί κανένα σχέδιο δράσης καθώς ακόμα και οι εγκύκλιοι της ΑΕΕ προβλέπουν να κατατεθεί τίτλος του σχεδίου έως τις 31 Μάη (ημέρα Σάββατο!) Κρίμα γιατί αυτή η περίπτωση αφορά το 99% των σχολικών μονάδων της χώρας. Εκ των υστέρων πρόσθεσαν κάτω από το ερώτημα τη σημείωση «συμπληρώνεται μόνο από τα σχολεία που ολοκλήρωσαν σχέδιο δράσης το σχολικό έτος 2013-2014″.
3) Ερώτηση 2.2.3. Σημειώστε τον βαθμό ικανοποίησης από την επικοινωνία/ συνεργασία της σχολικής μονάδας με τους Σχολικούς Συμβούλους ως προς: …την πραγματοποίηση ενδοσχολικών επιμόρφωσεων (εκπαιδευτικών, γονέων, μαθητών)
Ενδοσχολική επιμόρφωση μαθητών ; Θα θέλαμε να μας ενημερώσουν τι ακριβώς εννοεί ο ποιητής με τη φράση «ενδοσχολική επιμόρφωση μαθητών».
4) Ερώτηση 1.6. Προβλέφθηκαν διαδικασίες ενδιάμεσης αξιολόγησης/ ανατροφοδότησης (ναι/όχι)
Δηλαδή κάθε τρεις και λίγο θα πρέπει να προβλέπονται και διαδικασίες αξιολόγησης της διαδικασίας αξιολόγησης – με τα διδακτικά μας καθήκοντα βέβαια ουδείς γνωρίζει αν θα απομένει χρόνος για να ασχοληθούμε.
5) Ερώτηση 1.4. Στις διαδικασίες συμμετείχαν: ….Μαθητές (εκπρόσωπος της μαθητικής κοινότητας)
Εκπρόσωπος της μαθητικής κοινότητας ; Δηλαδή του δεκαπενταμελούς ; στο νηπιαγωγείο ; στο δημοτικό ; στο γυμνάσιο ; στο λύκειο ; που ;
6) Ερώτηση 1.4. Στις διαδικασίες συμμετείχαν: ….Εκπρόσωποι φορέων της τοπικής κοινωνίας
Ποιοι είναι αυτοί οι τοπικοί φορείς ; Εκπρόσωποι του δήμου, επιχειρήσεις, μικρομάγαζα, κοινωνικοί φορείς, συνδικάτα, η εκκλησία, τοπική ένωση απόστρατων αξιωματικών, σύνδεσμοι έφεδρων καταδρομέων; κάτι άλλο; Τι ;
7) Ερώτηση 1.3. Οι διαδικασίες πραγματοποιήθηκαν με εργασία των συμμετεχόντων : σε ομάδες εργασίας / στο Σύλλογο Διδασκόντων / σε διευρυμένο πλαίσιο συμμετοχής με εκπροσώπους μαθητών, γονέων, φορέων.
Μπα; Είχαμε και δυνατότητα επιλογής δηλαδή ; Δεν είναι γνωστό ότι με την εγκύκλιο της 24ης Μάρτη επιβλήθηκε υποχρεωτικά η συγκρότηση ομάδων εργασίας ;
Έχει απομείνει κανένας σοβαρός άνθρωπος που να ισχυρίζεται στα σοβαρά ότι όλη αυτή η διαδικασία έχει ως στόχο τη βελτίωση του δημόσιου σχολείου και όχι την ολοκληρωτική αποδόμησή του ;
Προφανώς αυτή η φόρμα αποτελεί παγκόσμια πρωτοτυπία. Αλλά τι να περιμένει κανείς. Προφανώς ο υπερβολικός φόρτος εργασίας διακεκριμένων ακαδημαϊκών λόγω της ταυτόχρονης συμμετοχής τους σε πλήθος επιτροπών δεν τους επέτρεψε να αντιληφθούν ότι όλες αυτές οι ευγενείς δραστηριότητες που καλούν τους εκπαιδευτικούς να αποτιμήσουν δεν πραγματοποιήθηκαν ποτέ.
Η όλη εικόνα θυμίζει στρατόπεδο σε παρακμή όπου σύμφωνα με τις καταστάσεις και τις λίστες απογραφής οι στρατιωτικές αποθήκες είναι γεμάτες με υλικό το οποίο στην πραγματικότητα πολύ απλά δεν υπάρχει. Και η μόνη διαμαρτυρία που προβλέπεται για τον εκπαιδευτικό είναι «εκτελώ και βγαίνω παραπονούμενος».
Ο στόχος είναι σαφής : να εμπλέξουν τους εκπαιδευτικούς και να τους καταστήσουν συνένοχους σε μια τεράστια διαδικασία συγκάλυψης, ωραιοποίησης, κατηγοριοποίησης, διαμόρφωσης τελικά μιας εικονικής πραγματικότητας και αντίστοιχα κατάταξης και αξιολόγησης των σχολείων και των εκπαιδευτικών.
Διατυπώθηκε η άποψη ότι το υπουργείο δεν ενδιαφέρεται καθόλου για το περιεχόμενο των απαντήσεων που θα λάβει, ενδιαφέρεται μόνο να μαζέψει τις απαντήσεις για να εμφανίσει μια επίπλαστη εικόνα συναίνεσης, για να βάλει τους εκπαιδευτικούς στη διαδικασία της αξιολόγησης, για να ολοκληρώσει τη διαδικασία όπως όπως και να εκταμιεύσει τα αντίστοιχα χρήματα του ΕΣΠΑ. Πρόκειται για ζητήματα που προφανώς απασχολούν το υπουργείο. Ωστόσο αποδείχτηκε ότι ενδιαφέρεται και μάλιστα πάρα πολύ για το περιεχόμενο των απαντήσεων. Σε σημείο μάλιστα να υποβάλλει τις απαντήσεις.
Διατυπώθηκε επίσης η άποψη, να γράψουμε (ή να αντιγράψουμε) μια έκθεση ιδεών στο πόδι, ώστε να φαίνεται ότι είμαστε εντάξει με τις απαιτήσεις του υπουργείου. Ωστόσο, οι φόρμες δείχνουν ότι το υπουργείο ζητάει τώρα το λογαριασμό : πόσες ώρες, με ποια μεθοδολογία, με τους γονείς ή χωρίς αυτούς ; Επομένως, τα σχολεία που επέλεξαν να διαφοροποιηθούν από το ενιαίο κείμενο απάντησης της ΔΟΕ και να γράψουν «τα δικά τους», βρίσκονται στην ίδια θέση απέναντι στο υπουργείο.
Με δυο λόγια. Το υπουργείο παιδείας για μια ακόμα φορά ελίσσεται, αλλάζει τους κανόνες του παιχνιδιού. Επιδιώκει να αποφύγει την περίπτωση εκατοντάδες σχολεία σε όλη τη χώρα να καταθέσουν το ίδιο ακριβώς κείμενο – το ενιαίο κείμενο απάντησης της ΔΟΕ ή αντίστοιχα κείμενα αντίστασης των Συλλόγων. Γι’ αυτό προχώρησε στην τακτική «άστο γι’ αργότερα», την τακτική δηλαδή της προφορικής και ανεπίσημης παράτασης για τις εκθέσεις γενικής εκτίμησης. Γι΄ αυτό στο τέλος της έκθεσης αξιολόγησης επαναλαμβάνει το κεντρικό ερώτημα «θετικά σημεία και αδυμαμίες του σχολείου» φοβούμενη ότι δεν θα μπορέσει να αποσπάσει τέτοιου είδους πληροφορίες από τους 15 δείκτες, ακριβώς λόγω του ενιαίου κειμένου ! Για όλους τους παραπάνω λόγους, η διαδικασία αυτοαξιολόγησης εξελίσσεται σε διαδικασία παρωδίας, αυτοεξευτελισμού του υπουργείου παιδείας. Και γιατί τελικά δεν δίνουν τις φόρμες έτοιμες με τις απαντήσεις συμπληρωμένες προς υπογραφή και κατάθεση στο παρατηρητήριο;
Επιπλέον, το βασικό εργαλείο για τη διαφοροποίηση και κατηγοριοποίηση των σχολείων παραμένει σε αυτή τη φάση, η έκθεση γενικής εκτίμησης με τους περίφημους 15 δείκτες που αντιστοιχεί στην τέταρτη ενότητα της έκθεσης αξιολόγησης, όλα τα υπόλοιπα δεν είναι παρά το πλαίσιο δημιουργίας μιας επίπλαστης εικόνας εύρυθμης λειτουργίας των ομάδων της ΑΕΕ. Μιας εικόνας σε κάθε περίπτωση ψεύτικης αφού όλοι ξέρουν (και το υπουργείο) ότι στη συντριπτικότατη πλειοψηφία των σχολείων της επικράτειας δεν έγινε απολύτως τίποτα από όλα όσα ρωτάνε. Επιπλέον, εμείς αντιστρέφοντας την εικόνα λέμε ότι στα ελαχιστότατα σχολεία που υπέκυψαν και μπήκαν στον κόπο του υπουργείου και ακριβώς επειδή ο εργασιακός χρόνος δεν είναι απεριόριστος και οι ώρες της ημέρας παραμένουν 24, όλος αυτός ο γραφειοκρατικός φόρτος εργασίας πραγματοποιήθηκε σε βάρος της πραγματικής εκπαιδευτικής διαδικασίας, γεγονός για το οποίο φέρουν ακέραια την ευθύνη και οι εκπαιδευτικοί αυτών των σχολείων.
Σε όλη την προηγούμενη περίοδο, κάτω από τις πολύ δύσκολες συνθήκες που επέβαλλε η εγκύκλιος της 25ης Μάρτη, στα σχολεία της πρωτοβάθμιας, αναπτύχθηκε ένα πολύμορφο κίνημα αντίστασης. Εκφράστηκε με ποικίλους τρόπους. Με τη συμετοχή σε στάσεις εργασίας, με εκδηλώσεις ανυπακοής ή έστω μη συμμετοχής, με την άρνηση έστω και σε ατομικό επίπεδο συμμετοχής στις ομάδες και κατάθεσης προτάσεων στους Συλλόγους Διδασκόντων, ακόμα και με μορφές παθητικής αντίστασης όπως η μη λειτουργία των ομάδων στις περισσότερες περιπτώσεις. Εκφράστηκε, κυρίως θα λέγαμε, με την υπερψήφιση του ενιαίου κειμένου απάντησης στους Συλλόγους Διδασκόντων, μέσα από πραγματικά θυελλώδεις πολλές φορές συνεδριάσεις. Η αποτελεσματικότητα μιας μορφής αντίστασης συναρτάται πάντα και με τη μαζική συμμετοχή – αλλιώς εκφράζει μόνο τις αγωνιστικές προθέσεις των εμπνευστών της. Αυτή η τελευταία λοιπόν μορφή αντίστασης, του ενιαίου κειμένου, στο βαθμό που παίρνει πλειοψηφικά χαρακτηριστικά στους Συλλόγους Διδασκόντων και επικρατεί σε εκατοντάδες σχολεία, δημιουργεί προβλήματα στους σχεδιασμούς του υπουργείου καθώς ακυρώνει το στόχο διαφοροποίησης και κατηγοριοποίησης των σχολείων. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι από τα 16 σχολεία του Συλλόγου μας που έχουν συνεδριάσει μέχρι στιγμής, στα 11 επικράτησε ομόφωνα ή κατά πλειοψηφία, αυτούσιο το ενιαίο κείμενο απάντησης της ΔΟΕ χωρίς αλλαγές. Προφανώς η μαζική συμμετοχή στις στάσεις εργασίας, η έγκαιρη σύκληση ΓΣ και ολομέλειας προέδρων από τη ΔΟΕ, όπως και ο απαραίτητος συντονισμός του κινήματος αντίστασης ήταν τρία στοιχεία που αν τα είχαμε εξασφαλίσει θα μιλούσαμε με άλλους όρους σήμερα.
– ΝΑ ΜΗ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΟΥΜΕ ΤΗ ΦΟΡΜΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ !
– Η ΔΟΕ ΝΑ ΠΡΟΧΩΡΗΣΕΙ ΣΕ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ ΠΡΟΕΔΡΩΝ ΚΑΙ ΚΗΡΥΞΗ ΑΠΕΡΓΙΑΣ ΕΩΣ ΤΗ ΛΗΞΗ ΤΟΥ ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΥ ΕΤΟΥΣ
– ΣΕ ΑΝΤΙΘΕΤΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΟΥΜΕ ΤΟΝ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΠΡΟΕΔΡΩΝ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΓΚΛΗΣΗ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑΣ
Ποια μπορεί να είναι η απάντηση σε αυτή την εξέλιξη;
Πρώτα απ’ όλα, οι Σύλλογοι Διδασκόντων πρέπει να ολοκληρώσουν τις συνεδριάσεις τους για το θέμα της έκθεσης γενικής εκτίμησης αξιοποιώντας ως ύστατο αποτελεσματικό όπλο που αναχαιτίζει τις διαδικασίες κατηγοριοποίησης/αξιολόγησης το ενιαίο κείμενο απάντησης της ΔΟΕ. Βαθμούς (1-2-3-4) δεν είναι καθόλου υποχρεωμένος ο Σύλλογος Διδασκόντων να καταλήξει και δεν πρέπει να καταλήξει όπως αναφέρει και το κείμενο της ΔΟΕ γιατί σε ΚΑΘΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΙΝΑΙ ΑΥΘΑΙΡΕΤΟΙ. Καλούμε τους Συλλόγους Διδασκόντων που έκαναν την επιλογήνα υιοθετήσουν δικά τους κείμενα να αναθεωρήσουν τη στάση τους μπροστά στα νέα δεδομένα.
Από κει και πέρα, σε κάθε περίπτωση, οι αποφάσεις του Συλλόγου Διδασκόντων δεν μπορεί να αγνοηθούν από κανέναν. Μια αποτελεσματική λύση, μπορεί και πρέπει να είναι η κήρυξη απεργίας ως τη λήξη του διδακτικού έτους. Με την έννοια ότι, όταν ο αντίπαλος αναβαθμίζει το πεδίο αντιπαράθεσης, πρέπει να έχει την ικανότητα να το κάνει και το εκπαιδευτικό κίνημα. Με αυτή την πρόταση καλούμε το ΔΣ της ΔΟΕ να καλέσει ολομέλεια προέδρων ως την Τετάρτη 18/6. Αν δεν το πράξει παίρνουμε την πρωτοβουλία και ενεργοποιούμε τον κανονισμό λειτουργίας προέδρων καλώντας σε σύγκληση της ολομέλειας προέδρων την Τρίτη 17/6 ή το αργότερο την Τετάρτη 18/6. Μέχρι να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες της ολομέλειας καλούμε τους διευθυντές να μην καταθέσουν τις φόρμες αναμένοντας τις τελικές αποφάσεις. Εν όψει της ολομέλειας και ανάλογα με τις εξελίξεις θα καλέσουμε την παραμονή σε έκτακτη ΓΣ στο 8ο – 106ο Δ.Σ. Αθηνών.
Τα σεμινάρια των διευθυντών είναι τέλος, μια μάχη που δίνει την ευκαιρία να συσπειρωθεί το σύνολο του κλάδου και να απαντήσει μαχητικά. Μια μάχη που μπορεί να κερδηθεί με την καθολική συμμετοχή των διευθυντών στη 48ωρη της ΔΟΕ και των συναδέλφων στη στάση εργασίας/συγκέντρωση για την ακύρωση των σεμιναρίων. Μην υποτιμάμε το γεγονός ότι όπου μας δίνεται η δυνατότητα πρέπει να την εκμεταλλευόμαστε απαντώντας με μαζικότητα και αποφασιστικότητα.
Ο πόλεμος της αξιολόγησης, θα κορυφωθεί και θα κριθεί το Σεπτέμβρη. Η απάντηση του εκπαιδευτικού κινήματος πρέπει να είναι τριπλή : απεργία διαρκείας, καθολική ανυπακοή, μαζικές παραιτήσεις στελεχών εκπαίδευσης. Εκεί θα κριθούν όλα.
Α΄ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΑΘΗΝΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
www.a-athinon.gr, E-mail: asillogosathinon@gmail.com , Ζωγράφου
