ΔΟΕ
Θέμα: Για τις εξετάσεις διαγνωστικού χαρακτήρα τύπου PISA.
Η πολιτική ηγεσία του Υ.ΠΑΙ.Θ.Α., για 4η συνεχόμενη χρονιά (υποτίθεται ότι το μέτρο, ως «απολύτως επιτυχημένο», θα τύγχανε γενικευμένης εφαρμογής από την προπέρσινη, ακόμα, χρονιά), πραγματοποιεί τις εξετάσεις διαγνωστικού χαρακτήρα τύπου PISA σε εφαρμογή του ν.4823/21.
Σύμφωνα με την Υπουργική Απόφαση με αριθμό ΦΕΚ 48879/ΓΔ4/2025, ορίζονται 618 σχολεία (Δημοτικά και Γυμνάσια) από το Υπουργείο Παιδείας για τη διεξαγωγή των εξετάσεων, για τους μαθητές της ΣΤ΄ Τάξης Δημοτικού και της Γ΄ Γυμνασίου. Οι εξετάσεις θα πραγματοποιηθούν στις 22 Μαΐου.
Το Δ.Σ. της Δ.Ο.Ε. είχε τονίσει από την πρώτη χρονιά απόπειρας πραγματοποίησης των εξετάσεων ότι οι κυβερνώντες «επιδιώκουν να ενισχύσουν τον κοινωνικό ανταγωνισμό, τη λογική “όλοι εναντίον όλων”, με τα αποτελέσματα να ιεραρχούν μαθητές και σχολεία ανοίγοντας τον αντιδραστικό δρόμο για την γονεϊκή επιλογή σχολείων, μέσω της σύγκρισης» κάτι που παρουσιάζεται ως προνόμιο στους γονείς ενώ θα οδηγήσει σε υποβάθμιση σχολείων και επιλογή και μαθητών από τα σχολεία (κάτι που έχει ήδη συμβεί όπου εφαρμόστηκαν ανάλογα συστήματα επιβεβαιώνοντας, δυστυχώς, τους ολέθριους σχεδιασμούς που κρύβονται πίσω από το όλο εγχείρημα.
Οι εξετάσεις διαγνωστικού χαρακτήρα σε εθνικό επίπεδο αποτελούν μέρος του συνολικού σχεδιασμού του Υ.ΠΑΙ.Θ.Α. για την εφαρμογή της «αξιολόγησης» μαθητών-εκπαιδευτικών-σχολικών μονάδων και επιχειρούν να αλλάξουν τη λειτουργία του δημόσιου σχολείου μετατρέποντάς το σε ένα εξεταστικό κέντρο.
Η αντίθεσή μας στην πραγματοποίηση των εξετάσεων δεν αποτελεί, όπως έχει επιχειρηθεί να παρουσιαστεί, ως μια «μάχη χαρακωμάτων, άρνησης του καινοτόμου» αλλά θέση προάσπιση της δημόσιας εκπαίδευσης και της ουσιαστικές μαθησιακής διαδικασίας μέσα στην τάξη.
Στις εξετάσεις «τύπου PISA» το περιεχόμενο της διδασκαλίας των μαθημάτων υποχωρεί έναντι των μεθόδων «πώς να πετύχεις στο τεστ». Εκπαιδευτικοί και μαθητές λειτουργούν όχι αναζητώντας το «γιατί» της ουσιαστικής μάθησης αλλά το «τι» και το «πώς» μιας κενής ουσίας «επιτυχίας».
Η πολιτική ηγεσία του Υ.ΠΑΙ.Θ.Α. γνωρίζει πολύ καλά τις ανάγκες της δημόσιας εκπαίδευσης. Τις έχει αναδείξει με τους αγώνες και τις διεκδικήσεις της η Δ.Ο.Ε. και το εκπαιδευτικό κίνημα συνολικά. Δεν προσδοκά από τις εξετάσεις αυτές να μάθει το τι όφειλε να έχει ήδη πράξει. Της είναι γνωστή η ανάγκη ουσιαστικής ενίσχυσης της σχολικής στέγης και των υποδομών, της μείωσης του αριθμού των μαθητών ανά τάξη, της κάλυψης των ελλείψεων σε εκπαιδευτικούς με μόνιμο προσωπικό ώστε να σταματήσει η αθλιότητα της αναπλήρωσης, η ολόπλευρη ενίσχυση όλων των δομών της ειδικής αγωγής, η πρόσληψη ψυχολόγων και κοινωνικών λειτουργών για όλα τα σχολεία, τα πραγματικά, με βάση την παιδαγωγική επιστήμη, σύγχρονα αναλυτικά προγράμματα και σχολικά βιβλία.
Ως Δ.Σ. της Δ.Ο.Ε. υπερασπιζόμαστε το δημόσιο σχολείο, τον παιδαγωγικό ρόλο των εκπαιδευτικών και τα μορφωτικά δικαιώματα των μαθητών/τριών μας.
Με βάση τα παραπάνω:
Κηρύσσουμε πανελλαδική διευκολυντική στάση εργασίας για το πρώτο 4ωρο του πρωινού προγράμματος, στις 22 Μαΐου, ημέρα διεξαγωγής των εξετάσεων, με δυνατότητα επιπλέον στάσης που θα κηρυχθεί από τους Σ.Ε.Π.Ε.
Καλούμε τους Συλλόγους Π.Ε. της χώρας να προβούν σε κοινές ενημερώσεις – συζητήσεις με τις ενώσεις – συλλόγους γονέων και συλλόγους διδασκόντων, ώστε να αποτρέψουν τη συμμετοχή στις εξετάσεις.
Καλούμε τους/τις εκπαιδευτικούς να συμμετέχουν στις κινητοποιήσεις για την υπεράσπιση και αναβάθμιση της δημόσιας εκπαίδευσης.
Α΄ Σύλλογος Αθηνών: Στις 22 Μαΐου ακυρώνουμε τις πανεθνικές εξετάσεις (τύπου PISA) σε Στ΄ Δημοτικού και Γ΄ Γυμνασίου
Αντιστεκόμαστε συλλογικά στην κατηγοριοποίηση των σχολείων μας και στα αντιεκπαιδευτικά τους σχέδια
Την Πέμπτη 22 Μαΐου διεξάγονται για τέταρτη χρονιά οι πανεθνικές διαγνωστικές εξετάσεις στη Γλώσσα και στα Μαθηματικά. Οι εξετάσεις αυτές καθόλου διαγνωστικές δεν είναι. Αποτελούν στρατηγικό μέτρο για την κατηγοριοποίηση των σχολείων μας.
Δεν επιτρέπουμε να γίνουν οι μαθητές μας και τα σχολεία μας πειραματόζωα ενός ολέθριου πειράματος διάλυσης, αξιολόγησης/κατηγοριοποίησης, ανταγωνισμού και ιδιωτικοποίησης του δημόσιου σχολείου
Η πολιτική ηγεσία του Υ.ΠΑΙ.Θ. λαμβάνοντας υπόψη την αποτυχία – λόγω των αγώνων του εκπαιδευτικού κινήματος – του εγχειρήματός της τα προηγούμενα χρόνια, που στην πρωτοβάθμια σύμφωνα με δικά της στοιχεία έφτασε το 22% η αποχή από την πλευρά των γονιών, ποσοστό πολύ μεγαλύτερο στο λεκανοπέδιο, δεν επιχειρεί ούτε και φέτος, για τέταρτη συνεχόμενη χρονιά να εφαρμόσει σε όλα τα σχολεία το αντιεκπαιδευτικό αυτό μέτρο. Υποτίθεται ως «απολύτως επιτυχημένο», το εγχείρημα θα τύγχανε γενικευμένης εφαρμογής σύμφωνα και με όσα προβλέπονται στο ν.4823/21.
Αντίθετα, σύμφωνα με την Υπουργική Απόφαση που δημοσιεύτηκε για μια ακόμα χρονιά ορίζονται θα συμμετάσχουν οι μαθητές της Στ’ Δημοτικού από 304 Δημοτικά Σχολεία της χώρας και της Γ’ Γυμνασίου από 314 Γυμνάσια της χώρας από το Υπουργείο Παιδείας για τη διεξαγωγή των πανεθνικών εξετάσεων στις 22 Μαΐου για τους μαθητές της ΣΤ’ Τάξης Δημοτικού και της Γ’ Γυμνασίου.
Η «ελληνική PISA» δεν είναι «διαγνωστικές εξετάσεις». Εντάσσονται στο νόμο για την ατομική αξιολόγηση (Ν.4823/21) και συγκεκριμένα στο άρθρο 104 με τίτλο «Αξιολόγηση εκπαιδευτικού συστήματος», στο οποίο προβλέπεται ότι «Κάθε σχολικό έτος διενεργούνται σε εθνικό επίπεδο εξετάσεις διαγνωστικού χαρακτήρα για τους μαθητές/ τριες της ΣΤ’ Τάξης των δημοτικών σχολείων και τους μαθητές/τριες της Γ’ Τάξης των γυμνασίων σε θέματα ευρύτερων/γενικών γνώσεων των γνωστικών αντικειμένων της Νεοελληνικής Γλώσσας και των Μαθηματικών. Σκοπός των ως άνω εξετάσεων είναι η εξαγωγή πορισμάτων, σχετικά με την πορεία υλοποίησης των προγραμμάτων σπουδών και τον βαθμό επίτευξης των προσδοκώμενων μαθησιακών αποτελεσμάτων σε εθνικό επίπεδο, περιφερειακό επίπεδο και σε επίπεδο σχολικής μονάδας». Στο ίδιο άρθρο προβλέπεται ότι οι συγκεκριμένες εξετάσεις μπορεί να επεκταθούν και σε άλλα μαθήματα αλλά και σε άλλες τάξεις του Δημοτικού και του Γυμνασίου. Σε καμία χώρα του κόσμου δεν γίνονται στην Στ’ Δημοτικού. Ο πραγματικός τους στόχος είναι να καταταχθούν τα σχολεία, βάσει των επιδόσεων των μαθητών τους, να εγχαράξουν οι μαθητές χαμηλή προσδοκία για το μέλλον τους, να προωθηθούν σκληρά αντιεκπαιδευτικά μέτρα που προτείνονται από τον ΟΟΣΑ και την Παγκόσμια Τράπεζα.
Σε όσες χώρες διεξάγονται «εθνικές εξετάσεις», όλη η εκπαιδευτική διαδικασία προσανατολίζεται για την αποτελεσματικότητα αυτών των εξετάσεων. Στην Αμερική, στο Η.Β. και στη Γερμανία, πολλά σχολεία αρνούνται να εγγράψουν μαθητές με χαμηλή βαθμολογία, για να μην τους ρίξει το ΜΟ επίδοσης που έχουν. Αυτό συμβαίνει γιατί η χρηματοδότησή τους εξαρτάται άμεσα από τις επιδόσεις των μαθητών τους. Έτσι διαμορφώνονται κατηγορίες σχολείων.
Για τη διεξαγωγή εξετάσεων τύπου PISA και μιας σειρά υπηρεσιών που το συνοδεύουν, ο ΟΟΣΑ έχει πρόθυμα υποστηρίξει «συνέργειες ιδιωτικού και δημόσιου τομέα» και έχει προσχωρήσει σε συνεργασίες με πολυεθνικές κερδοσκοπικές επιχειρήσεις, οι οποίες κερδοσκοπούν Αυτό συμβαίνει σε κάθε χώρα όπου ο ΟΟΣΑ σχεδιάζει την εισαγωγή εξετάσεων PISA. Επίσης η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην Έκθεση με τίτλο «Οι τυποποιημένες αξιολογήσεις των μαθητών στην Ευρώπη: σκοποί, οργάνωση και χρήση των αποτελεσμάτων» σημειώνει ότι «οι εθνικοί διαγωνισμοί έχουν πολλούς στόχους: σήμερα, χρησιμεύουν συχνότερα είτε για να πιστοποιούν το επίπεδο των μαθητών, είτε για να επιτρέπουν τον έλεγχο των σχολικών μονάδων ή του εκπαιδευτικού συστήματος στο σύνολό του».
Πως απαντάμε:
- Καλούμε τους συναδέλφους του 17ου Δημ. Σχολείου Αθηνών που εντάχθηκε στα σχολεία των εξετάσεων να συμμετέχουν στην 4ωρη στάση εργασίας της ΔΟΕ τις 4 πρώτες ώρες της Πέμπτης 22 Μαΐου. Κανένας-καμία να μην δεχθεί να αντικαταστήσει το δάσκαλο της Στ΄ Δημοτικού, να μη δεχθεί να επιτηρήσει, να μη συμμετέχει στις εξετάσεις.
- Καλούμε την Ένωση Γονέων της 7ης Κοινότητας και το Σύλλογο Γονέων του 17ου Δημοτικού Σχολείου Αθηνών σε συντονισμό της δράσης μας.
- Οργανώνουμε δράσεις ενημέρωσης των γονιών έξω από το σχολείο.
ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ «PISA»: Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΗΝ ΚΛΙΝΗ ΤΟΥ ΠΡΟΚΡΟΥΣΤΗ!
Αγαπητοί γονείς
Στις 22 Μαΐου πραγματοποιούνται πανεθνικές εξετάσεις για τη Στ΄ τάξη Δημοτικού και την Γ΄ Γυμνασίου. Φέτος, για τις εξετάσεις αυτές κληρώθηκε το δικό σας σχολείο. Με τα αποτελέσματα αυτών των εξετάσεων το Υπουργείο λέει ότι θέλει να βγάλει συμπεράσματα για τα επιτεύγματα του Δημοτικού Σχολείου και του Γυμνασίου. Δε λέει την αλήθεια, γιατί ο νόμος, που η κυβέρνηση ψήφισε, προβλέπει την εξαγωγή πορισμάτων όχι μόνο σε εθνικό επίπεδο, αλλά και σε επίπεδο σχολικής μονάδας. Η διαφορά είναι μεγάλη.
Όμως οι αγώνες εκπαιδευτικών και γονιών έχουν αναγκάσει το Υπουργείο να κάνει υποχωρήσεις: δεν πραγματοποιεί τις εξετάσεις αυτές σε όλα τα σχολεία, αλλά σε “αντιπροσωπευτικό” δείγμα τους οπότε δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει τα αποτελέσματα τους σε σχολικό επίπεδο, να «βαθμολογήσει» κάθε σχολείο και να χωρίσει τα σχολεία σε «καλά» και «κακά»/
Περιμένει να υποχωρήσουμε για να εφαρμόσει το επόμενο στάδιο, ώστε ανενόχλητο να περάσει την πολιτική του.
Δε λέει την αλήθεια, γιατί στα σχολεία δεν διδάσκουμε μόνο Γλώσσα και Μαθηματικά. Διδάσκουμε και Ιστορία και Γεωγραφία και Πολιτική Αγωγή και Φυσική και Τέχνες και Ξένες Γλώσσες και Υπολογιστές και (κυρίως) διαμορφώνουμε στάσεις ζωής και προσωπικότητα και συγκροτούμε κοινότητα. Πράγματα που δεν μπορούν και δεν πρέπει να μετρηθούν. Επίσης στα σχολεία, η Γλώσσα δεν είναι μόνο κατανόηση κειμένων. Είναι και λογοτεχνία και έκφραση και συνειδητοποίηση. Αν πιστέψουμε ότι οι εξετάσεις αυτές καθρεφτίζουν το σχολείο, θα περιορίσουμε επικίνδυνα τη σχολική ζωή, όπως έχει συμβεί στα εκπαιδευτικά συστήματα του εξωτερικού όπου αυτές έχουν εφαρμοστεί.
Το υπουργείο όχι μόνο γνωρίζει αυτές τις παρενέργειες. Τις επιδιώκει. Γιατί; Για τρεις λόγους:
- Οι εξετάσεις αυτές θα διώξουν παιδιά από το σχολείο. Όπως έχει φανεί με μέτρα όπως η Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής και η Τράπεζα Θεμάτων το Υπουργείο πιστεύει ότι πρέπει να μειωθούν τα παιδιά που συνεχίζουν σε υψηλότερες βαθμίδες της εκπαίδευσης. Με τις εξετάσεις αυτές περισσότερα παιδιά θα πιστέψουν πως δεν «κάνουν για γράμματα» και θα πάψουν από νωρίς να προσπαθούν.
- Γιατί πιστεύει πως τα παιδιά μας δεν αξίζουν μια ολοκληρωμένη μόρφωση αλλά πρέπει να περιοριστούν σε λίγες δεξιότητες γραπτού λόγου και αρίθμησης, στοιχειώδη αγγλικά και ελάχιστες δεξιότητες πληροφορικής. Οι τέχνες, οι επιστήμες, η ιστορία, η πλούσια μόρφωση τού φαίνονται πολυτέλειες, άξιες μόνο για όσους πληρώνουν τα ακριβά ιδιωτικά σχολεία.
- Το υπουργείο επιδιώκει αυτές τις παρενέργειες, γιατί γνωρίζει πως τέτοιου είδους εξετάσεις άνοιξαν το δρόμο για την κατηγοριοποίηση των σχολείων και τη δημιουργία σχολείων, μαθητών και εκπαιδευτικών πολλών κατηγοριών. Με την ίδρυση των Ωνάσειων, άλλωστε, χιλιάδες παιδιά θα εγκαταλείπουν ως αποτυχημένα το σχολείο της γειτονιάς τους, ενώ θα πρέπει να δώσουν εξετάσεις από την ηλικία των 11-12 ετών και να πετύχουν στο σκληρό ανταγωνισμό για να εισαχθούν σε αυτό και να μην απομακρυνθούν.
Με την κατηγοριοποίηση οι ευθύνες για την σχολική αποτυχία θα χρεώνονται στα ίδια τα σχολεία, τους δασκάλους και τους μαθητές τους, στους γονείς τους. Έτσι, το Υπουργείο θα απαλλαγεί από τα αιτήματα της εκπαιδευτικής κοινότητας. Κι ας οδηγεί αυτή η κατηγοριοποίηση στη μετατροπή του δύσκολου μαθητή σε “μαύρο πρόβατο” που το κάθε σχολείο θα θέλει να αποφύγει για να βελτιώσει τα αποτελέσματα του.
Για τους ίδιους όμως λόγους, εμείς δεν θέλουμε αυτές τις εξετάσεις.
Θέλουμε ένα πλούσιο μορφωτικό πρόγραμμα, σε ένα δημόσιο δωρεάν σχολείο, κατάλληλο για τις ανάγκες των ανθρώπων στον 21ο αιώνα.
Θέλουμε το κάθε παιδί να έχει τη θέση του στο σχολείο και να μη μπορούν τα σχολεία με τις καλές επιδόσεις να διαλέγουν και να διώχνουν «ανεπιθύμητα» παιδιά.
Για όλα αυτά σας καλούμε να αποδοκιμάσετε αυτές τις εξετάσεις. Βοηθήστε να μη γίνουν. Εμείς από τη δική μας πλευρά, μέσα από την Ομοσπονδία μας και με την στάση εργασίας στις 22 Μαΐου την ώρα των εξετάσεων. Και εσείς από τη δική σας, με τη δυνατότητα που έχετε να αποτρέψετε τη συμμετοχή των παιδιών σας, χωρίς καμία συνέπεια για εσάς ή εκείνα.
Πρέπει να ματαιώσουμε τη διεξαγωγή αυτών των εξετάσεων και μπορούμε να το κάνουμε. Γιατί θέλουμε ένα σχολείο που δε θα εξοντώνει, αλλά θα μορφώνει ολόπλευρα και ουσιαστικά όλα τα παιδιά.
O πρόεδρος H Γ. Γραμματέας
Δημήτρης Μαριόλης Άντα Παραφόρου